Bài 15: Bán khống là gì?

Định nghĩa bán khống

Bán khống (short sales) là một cách kiếm lợi nhuận từ sự đánh cược rằng một loại chứng khoán nào đó như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa thậm chí là chỉ số sẽ bắt đầu xu hướng giảm. Bán khống là hình thức giao dịch chứng khoán khi người bán không sở hữu loại chứng khoán đó.

Các bước cơ bản trong bán khống

Để thực hiện được điều này người bán khống chứng khoán sẽ thực hiện các bước cơ bản sau:

Giả sử người bán khống đang kỳ vọng thị trường sẽ giảm giá, tuy không sở hữu loại chứng khoán nào nhưng vẫn mong muốn tìm kiếm lợi nhuận họ sẽ:

1. Mượn cổ phiếu nào đó mà họ dự báo giá sẽ giảm trong tương lai, thường họ sẽ nhờ môi giới tìm đối tác.
2. Sau đó họ sẽ tìm thời điểm để bán, Ngay sau khi họ thấy thời điểm đã thích hợp họ sẽ lập tức bán cổ phiếu trên thị trường.
3. Khi thị trường sụt giảm đúng nhận định họ sẽ mua lại chính cổ phiếu đã bán với giá thấp hơn giá bán ra ban đầu
4. Người bán hoàn trả số cổ phiếu này về tài khoản người cho mượn cổ phiếu.

Tác động của short sales là khi thị trường có quá nhiều người đánh cược thị trường giảm, với việc thực hiện bán khống đồng loạt họ sẽ làm tăng lượng cung trên thị trường, thị trường sẽ chịu giảm giá ngắn hạn nếu lượng mua không hấp thụ hết số lượng bên bán khống đã bán ra => tức thị trường giá xuống bắt đầu hình thành.

Khi nhóm short sales thực hiện việc mua lại để trả cho người mượn một cách ồ ạt sẽ làm tăng lượng cầu trên thị trường, lượng mua đột biến tăng sẽ hỗ trợ thị trường tăng lên trong ngắn hạn

Điểm bất lợi của việc bán khống là lỗ vô hạn nếu dự đoán sai tình hình, vì bán khống là thực hiện việc đầu cơ đi ngược thị trường nên nếu thị trường không giảm như nhận định mà vẫn tiếp tục tăng mạnh, có thể người bán khống sẽ chịu khoản lỗ rất lớn nếu không mua kịp lại số lượng cổ phiếu đã mượn, hoặc phải chịu mua lại với giá rất cao để trả cho bên mượn, điều này cũng khuếch đại số lỗ của họ.

Nếu thích và muốn tìm hiểu về bán khống thì bộ phim the Big short (2015) có thể là một gợi ý rất hay. Những nhà đầu cơ huyện thoại trong bộ phim thực tế đã kiếm được khoản lợi nhuận kếch xù và bắt đầu cho cuộc khủng hoảng chao đảo của thị trường tài chính. Nguyên nhân là họ đã dự đoán đúng thị trường sẽ giảm mạnh từ những khoản nợ dưới chuẩn của hệ thông ngân hàng Mỹ.